ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΥ.Μ.Α.Α.Κ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΌΣΒΑΣΗΣ ΣΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Α.Α.Κ.

ΣΥ.Μ.Α.Α.Κ.

Επιστημονικός & Επαγγελματικός

Σύλλογος Μηχανικών Ανακαίνισης & Αποκατάστασης Κτιρίων

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

για την επαγγελματική κατοχύρωση των

 «ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ & ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΤΙΡΙΩΝ»

  

ΑΘΗΝΑ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2018

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τα μέλη μας, Πτυχιούχοι Μηχανικοί των πρώην τμημάτων Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων των Τ.Ε.Ι. Πάτρας και Λάρισας (Παράρτημα Τρικάλων) αδυνατούν να ασκήσουν το επάγγελμά τους, καθώς η Διοίκηση δεν έχει θεσπίσει τα επαγγελματικά τους δικαιώματα και το πλαίσιο ασκήσεώς τους.

Η παράλειψη αυτή απαξιώνει και ταλαιπωρεί εκατοντάδες νέους ανθρώπους από το 2004 έως  και σήμερα, οι οποίοι αδυνατούν να αξιοποιήσουν προς όφελος δικό τους και της χώρας, τις γνώσεις και το πτυχίο που έλαβαν φοιτώντας στις σχολές αυτές.

Συγκεκριμένα, οι ανωτέρω πτυχιούχοι αποκλείονται από την άσκηση κάθε επαγγελματικής δραστηριότητας σχετικής με τις σπουδές τους και γενικότερα από το επάγγελμα του μηχανικού, με μόνη ίσως εξαίρεση τη δραστηριότητα του Ενεργειακού Επιθεωρητή όπου και εκεί ακόμη στερούνται του δικαιώματος εξέλιξης στις τάξεις Β’ και Γ’.

Ήδη το ΣτΕ έχει καταδικάσει την πολιτεία για την ανωτέρω παράλειψη επιβάλλοντάς της και τα πρώτα πρόστιμα, ενώ ακολουθεί σε λίγους μήνες η εκδίκαση της ομαδικής αγωγής σχεδόν εκατό πτυχιούχων με αίτημα την αποκατάσταση της ηθικής τους βλάβης.

Πέραν των νομικών ενεργειών, κύρια αποστολή του ΣΥΜΑΑΚ είναι να επιδιώξει με κάθε τρόπο την επίλυση του ζητήματος αυτού. Γι’ αυτό και με το παρόν υπόμνημα απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο ή φορέα που εμπλέκεται στο ζήτημα των επαγγελματικών δικαιωμάτων και έχει ως μοναδικό στόχο να συμβάλει στην επίτευξη μίας δίκαιης και αντικειμενικής λύσης.

Το υπόμνημα χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο περιγράφονται οι προτεινόμενες επαγγελματικές δραστηριότητες, στο δεύτερο αναπτύσσεται η αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τις δραστηριότητες αυτές ενώ στο τρίτο γίνεται συνοπτική αναφορά στο ιστορικό της υπόθεσης καθώς και σε σχετικές απόφασης του ΣτΕ.

 

  

1^ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ & ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΣΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1.Ως Πτυχιούχος Μηχανικός Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων νοείται ο απόφοιτος των ομώνυμων πρώην τμημάτων των Σχολών Τεχνολογικών Εφαρμογών των Τ.Ε.Ι. Πάτρας και Λάρισας (παράρτημα Τρικάλων).

2.Ο Πτυχιούχος Μηχανικός Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων με βάση το γνωστικό του αντικείμενο και τις θεωρητικές, επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις του δύναται να δραστηριοποιείται αυτόνομα σε επίπεδο μελέτης, επίβλεψης και εφαρμογής στα ακόλουθα πεδία/έργα/δραστηριότητες:

α. Εκπόνηση Αρχιτεκτονικών Μελετών Κτιριακών Έργων

β. Εκπόνηση Ειδικών Αρχιτεκτονικών Μελετών ήτοι κτίρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία – διαμορφώσεις και επεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους, σε οικιστικά σύνολα όταν πρόκειται για παραδοσιακούς οικισμούς, κηρυγμένους διατηρητέους ή ιστορικά κέντρα πόλεων.

γ. Εκπόνηση μελετών Παθητικής Πυροπροστασίας Κτιριακών Έργων.

δ. Αποτύπωση και τεκμηρίωση υφιστάμενων κτιρίων.

ε. Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων.

στ. Εκπόνηση μελετών περιβάλλοντος χώρου.

ζ. Βιοκλιματικός σχεδιασμός κτιρίων και αρχιτεκτονικών συνόλων.

θ. Εκπόνηση μελετών υδραυλικών εγκαταστάσεων κτιρίων (ύδρευσης – αποχέτευσης).

ι. Εκπόνηση μελετών ενεργειακής απόδοσης, αναβάθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας κτιριακού κελύφους.

κ. Ενεργειακοί έλεγχοι / επιθεωρήσεις.

λ. Εκπόνηση μελετών Τοπογραφίας σε επίπεδο σύνταξης μελέτης τοπογραφικού διαγράμματος ενταγμένου στο Ε.Γ.Σ.Α. ΄87 για ακίνητα συνολικής επιφάνειας έως 2.000 τ.μ. εντός πόλεων ή οικισμών και έως 10.000 τ.μ. για εκτός σχεδίου πόλεων ή οικισμών.

μ. Εκπόνηση μελετών συντήρησης δομικών στοιχείων και αποκατάστασης βλαβών αυτών.

3. Στα πλαίσια των επαγγελματικών δραστηριοτήτων της προηγούμενης παραγράφου και με βάση τις κείμενες διατάξεις κατά περίπτωση, ο Πτυχιούχος Μηχανικός Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων δύναται:

α. να επιβλέπει την εφαρμογή των μελετών των οποίων έχει δικαίωμα εκπόνησης,

β. να συντάσσει φακέλους έργων,

γ. να εκπονεί και να εφαρμόζει μελέτες χρονικού προγραμματισμού,

δ. να εκτιμά επαγγελματικούς κινδύνους και να συντάσσει ΣΑΥ – ΦΑΥ,

ε. να παρέχει υπηρεσίες τεχνικού ασφαλείας της εργασίας,

στ. να παρέχει υπηρεσίες τεχνικού συμβούλου και να συντάσσει τεχνικές εκθέσεις,

ζ. να απασχολείται στην Εκπαίδευση – Διδασκαλία και Έρευνα,

η. να διαχειρίζεται, παρακολουθεί και αξιολογεί αναπτυξιακά προγράμματα,

θ. να εκπονεί μελέτες κατεδάφισης κτιρίων και να επιβλέπει την εφαρμογή τους,

ι. να ασκεί τη δραστηριότητα του Κατασκευαστή/Εργολήπτη Μηχανικού, να εγγράφεται και να προάγεται στα αντίστοιχα Μητρώα (ΜΕΚ, ΜΕΕΠ) για Οικοδομικά Έργα,

κ. να ασκεί τη δραστηριότητα του Ενεργειακού Επιθεωρητή,

λ. να ασκεί τη δραστηριότητα του επιμετρητή οικοδομικών δημοσίων έργων,

μ. να παρέχει υπηρεσίες πραγματογνωμοσύνης,

ν. να ασκεί τις δραστηριότητες του ελεγκτή δόμησης.

2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Α. Γνωστικό αντικείμενο

Οι πτυχιούχοι μηχανικοί των πρώην τμημάτων Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων, των Σχολών Τεχνολογικών Εφαρμογών των Τ.Ε.Ι. Πάτρας και Λάρισας [Παράρτημα Τρικάλων], με βάση το γνωστικό τους αντικείμενο και τις θεωρητικές, επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις που έλαβαν από το πρόγραμμα σπουδών τους, προάγουν την ανάπτυξη και τη μετάδοση των γνώσεων στις ανακαινίσεις, αποκαταστάσεις και αρχιτεκτονικές διαπλάσεις κτιρίων με τη διεξαγωγή εφαρμοσμένης έρευνας και με τη δημιουργία καινοτομιών στο σχεδιασμό των κτιρίων, την επίβλεψη και τη κατασκευή στους τομείς ανακαίνισης, αποκατάστασης και αρχιτεκτονικής μελέτης κτιριακών έργων και συνόλων.

            Το γνωστικό αντικείμενο του Μηχανικού Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων οριοθετείται από το περιεχόμενο σπουδών του στο οποίο περιλαμβάνονται:

α. Ανάλυση, σύνθεση και σχεδιασμός: Αρχιτεκτονική Σύνθεση, Ειδικά Κτίρια – Σχεδιασμός, Αρχιτεκτονική του Εσωτερικού Χώρου, Ανάπλαση Ιστορικών Κέντρων & Συνόλων, Αποκατάσταση – Επανάχρηση Ιστορικών Κτιρίων, Σύνταξη Μελέτης Κτιριακού Έργου, Σύνταξη Μελέτης Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιριακού Έργου, Περιβάλλον & Σχεδιασμός, Αστικό Περιβάλλον. 

β. Ιστορία και θεωρία: Ιστορία Αρχιτεκτονικού Μνημειακού Έργου, Ιστορία Αρχιτεκτονικής, Ιστορία της Τέχνης, Κοινωνιολογία στην Αρχιτεκτονική, Μνημειακή Τοπογραφία των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του Θεσσαλικού Χώρου, Χριστιανική Τέχνη, Θεωρία και Ιστορία της Αποκατάστασης, Θεωρία της Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής, Κριτική των Αποκαταστάσεων, Αρχιτεκτονική των Τεχνικών Έργων, Αρχιτεκτονική της φέρουσας κατασκευής, Οικοδομική Νομοθεσία, Κανόνες Κτιριολογίας και Πολεοδομίας. Θέματα Επιχειρησιακής Έρευνας για Αρχιτέκτονες,

γ. Αναπαραστάσεις: Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, Αρχιτεκτονική Αποτύπωση Μνημειακού Έργου. Σχεδιασμός στο Επίπεδο με Η/Υ, Σχεδιασμός στο Χώρο με Η/Υ, Ελεύθερο Σχέδιο, Παραστατική Γεωμετρία και Στερεομετρία, Χρώμα, Φωτογραφία, Σχεδιασμός Αντικειμένου,

δ. Τεχνολογία: Τεχνολογία Δομικών Υλικών, Στοιχεία Θερμοδυναμικής Χώρου, Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις, Ηλεκτρολογικές Εγκαταστάσεις, Ηχοτεχνία – Φωτοτεχνία, Οικοδομική, Γεωτεχνική Μηχανική, Ποιοτικός Έλεγχος των Δομικών Υλικών, Πυροπροστασία των Κατασκευών, Τοπογραφία, Ειδικά Θέματα Τοπογραφίες – Σύγχρονες Τεχνικές Αποτύπωσης, Ενεργειακός Σχεδιασμός στις Κατασκευές, Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Κτιρίων.

ε. Δομοστατική: Στατική, Κατασκευές από Οπλισμένο Σκυρόδεμα και Χάλυβα, Αντισεισμική Προστασία Κτιρίων – Αποκατάσταση Κτιρίων με βλάβες από Σεισμό, Ειδικά Συστήματα και Τεχνικές Αποκατάστασης Ιστορικών Κτιρίων

στ. Γενική υποδομή:  Μαθηματικά, Αναλυτική Γεωμετρία, Ξένη Γλώσσα – Ορολογία, Προδιαγραφές – Προϋπολογισμός Έργου, Οργάνωση Εργοταξίου, Μέτρα Ασφαλείας στα Δομικά Έργα

Β. Επαγγελματικά πεδία

            Οι επαγγελματικές δραστηριότητες που προτείνονται στη παρούσα εισήγηση υποστηρίζονται πλήρως από τα προγράμματα σπουδών που παρακολούθησαν οι απόφοιτοι των πρώην τμημάτων Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων των Τ.Ε.Ι. Πάτρας και Λάρισας (παράρτημα Τρικάλων).

            Βασικός κορμός του προγράμματος σπουδών των δύο σχολών αποτελεί το πεδίο της Αρχιτεκτονικής Μελέτης Κτιριακών Έργων, δίνοντας έμφαση στον εξειδικευμένο τομέα των επεμβάσεων σε υφιστάμενα κτίρια ή σύνολα, σύγχρονα ή ιστορικά σε λειτουργικό και μορφολογικό κυρίως επίπεδο και δευτερευόντως δομικό.  

            Πέραν αυτών, το πρόγραμμα περιλαμβάνει μαθήματα γενικής και ειδικής υποδομής παρέχοντας ένα ευρύ φάσμα γνώσεων που πλαισιώνουν το βασικό κορμό και καθιστούν τους απόφοιτους ικανούς να ασκούν το επάγγελμα του μηχανικού και μία σειρά συγγενών μελετών κτιριακών έργων. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα σπουδών θεραπεύει μερικώς ή πλήρως τα πεδία του ενεργειακού / βιοκλιματικού σχεδιασμού κτιρίων, της στατικής μελέτης κτιριακού έργου & αποκατάστασης δομικών στοιχείων, του σχεδιασμού ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, της εκπόνησης απλών μελετών τοπογραφίας με ένταξη αυτών σε ένα γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς, της εκτίμησης κινδύνου και της διασφάλισης της ασφάλειας της εργασίας και υγιεινής, του οικονομικού και χρονικού προγραμματισμού στα έργα κλπ.

            Στη συνέχεια παρατίθεται η αντιστοίχηση των κύριων επαγγελματικών δραστηριοτήτων με τα βασικότερα μαθήματα του προγράμματος σπουδών που τις υποστηρίζουν:

 α. Εκπόνηση Αρχιτεκτονικών Μελετών Κτιριακών Έργων

 (Ενδεικτικά Μαθήματα: Αρχιτεκτονική Σύνθεση Ι, ΙΙ & ΙΙΙ, Ειδικά Κτίρια – Σχεδιασμός, Αρχιτεκτονική του Εσωτερικού Χώρου, Σύνταξη Μελέτης Κτιριακού Έργου, Περιβάλλον & Σχεδιασμός, Αστικό Περιβάλλον, Ιστορία Αρχιτεκτονικής, Κοινωνιολογία στην Αρχιτεκτονική, Αρχιτεκτονική της φέρουσας Κατασκευής, Οικοδομική Νομοθεσία, Κανόνες Κτιριολογίας και Πολεοδομίας, Ενεργειακός Σχεδιασμός στις Κατασκευές, Βιοκλιματικός Σχεδιασμός κ.α.)

β. Εκπόνηση Ειδικών Αρχιτεκτονικών Μελετών ήτοι κτίρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία – Διαμορφώσεις και επεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους, σε οικιστικά σύνολα όταν πρόκειται για παραδοσιακούς οικισμούς, κηρυγμένους διατηρητέους ή ιστορικά κέντρα πόλεων.

 (Ενδεικτικά Μαθήματα: Αρχιτεκτονική Σύνθεση Ι, ΙΙ & ΙΙΙ, Ειδικά Κτίρια – Σχεδιασμός, Αρχιτεκτονική του Εσωτερικού Χώρου, Σύνταξη Μελέτης Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιριακού Έργου, Μνημειακή Τοπογραφία των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, Χριστιανική Τέχνη, Ιστορία της Τέχνης, Ιστορία Αρχιτεκτονικής, Ιστορία Αρχιτεκτονικού Μνημειακού Έργου Ι & ΙΙ, Θεωρία και Ιστορία της Αποκατάστασης, Θεωρία Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής, Οικοδομική Νομοθεσία, Τεχνολογία Δομικών Υλικών, Αντισεισμική Προστασία Κτιρίων, Αποκατάσταση Κτιρίων με βλάβες από σεισμό, Ειδικά Συστήματα και τεχνικές αποκατάστασης ιστορικών κτιρίων, Ανάπλαση Ιστορικών Κέντρων & Συνόλων κ.α.)

γ. Εκπόνηση μελετών Παθητικής Πυροπροστασίας Κτιριακών Έργων.

(Ενδεικτικά Μαθήματα: Πυροπροστασία των Κατασκευών)

δ. Αποτύπωση και τεκμηρίωση υφιστάμενων κτιρίων.

(Ειδικά Θέματα Τοπογραφίας - Σύγχρονες Τεχνικές Αποτύπωσης, Αρχιτεκτονική Αποτύπωση Μνημειακού Έργου, Ιστορία Αρχιτεκτονικού Μνημειακού Έργου, Θεωρία Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής κ.α.)

ε. Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων.

(Ενδεικτικά Μαθήματα: Αρχιτεκτονική Σύνθεση Ι, ΙΙ & ΙΙΙ, Ειδικά Κτίρια – Σχεδιασμός, Αρχιτεκτονική του Εσωτερικού Χώρου, Σύνταξη Μελέτης Κτιριακού Έργου, Ιστορία Αρχιτεκτονικής, Κοινωνιολογία στην Αρχιτεκτονική, Αρχιτεκτονική της φέρουσας Κατασκευής, Οικοδομική Νομοθεσία, Κανόνες Κτιριολογίας και Πολεοδομίας, Ενεργειακός Σχεδιασμός στις Κατασκευές, Βιοκλιματικός Σχεδιασμός κ.α.)

στ. Εκπόνηση μελετών περιβάλλοντος χώρου.

(Ενδεικτικά Μαθήματα: Αρχιτεκτονική Σύνθεση Ι, ΙΙ & ΙΙΙ, Ειδικά Κτίρια – Σχεδιασμός, Σύνταξη Μελέτης Κτιριακού Έργου, Ιστορία Αρχιτεκτονικής, Περιβάλλον & Σχεδιασμός, Αστικό Περιβάλλον κ.α.)

ζ. Βιοκλιματικός σχεδιασμός κτιρίων και αρχιτεκτονικών συνόλων.

(Ενδεικτικά Μαθήματα: Ενεργειακός Σχεδιασμός στις Κατασκευές, Βιοκλιματικός Σχεδιασμός κ.α.)

θ. Εκπόνηση μελετών υδραυλικών εγκαταστάσεων κτιρίων (ύδρευση – αποχέτευση).

(Ενδεικτικά Μαθήματα: Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις κ.α.)

ι. Εκπόνηση μελετών ενεργειακής απόδοσης, αναβάθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας κτιριακού κελύφους.

(Ενδεικτικά Μαθήματα: Ενεργειακός Σχεδιασμός στις Κατασκευές, Θερμοδυναμική Χώρου κ.α.)

κ. Ενεργειακοί έλεγχοι / επιθεωρήσεις.

(Ενδεικτικά Μαθήματα: Ενεργειακός Σχεδιασμός στις Κατασκευές, Θερμοδυναμική Χώρου κ.α.)

λ. Εκπόνηση μελετών Τοπογραφίας σε επίπεδο σύνταξης μελέτης τοπογραφικού διαγράμματος ενταγμένου στο Ε.Γ.Σ.Α. ΄87 για ακίνητα συνολικής επιφάνειας έως 2.000 τ.μ. εντός πόλεων ή οικισμών και έως 10.000 τ.μ. για εκτός σχεδίου πόλεων ή οικισμών.

 (Ενδεικτικά Μαθήματα: Τοπογραφία, Ειδικά Θέματα Τοπογραφίας - Σύγχρονες Τεχνικές Αποτύπωσης, Οικοδομική Νομοθεσία, Σύνταξη Μελέτης Κτιριακού Έργου κ.α.)

μ. Εκπόνηση μελετών συντήρησης δομικών στοιχείων και αποκατάστασης βλαβών αυτών.

 (Ενδεικτικά Μαθήματα: Στατική Ι, ΙΙ & ΙΙΙ, Τεχνολογία Δομικών Υλικών, Ποιοτικός Έλεγχος των Δομικών Υλικών, Στατική, Κατασκευές από Ο.Σ. και Χάλυβα, Αντισεισμική Προστασία Κτιρίων, Αποκατάσταση Κτιρίων με Βλάβες από Σεισμό, Ειδικά Συστήματα και Τεχνικές Αποκατάστασης Ιστορικών Κτιρίων κ.α.)

3^ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ – ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΣτΕ

Α. Ιστορική αναδρομή

Η πρώτη προσπάθεια ρύθμισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των Μηχανικών Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων έλαβε χώρα το 2008, όπου κατόπιν εισήγησης του τότε καθ’ ύλην αρμόδιου Συμβουλίου Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης [ΣΑΤΕ] συντάχθηκε σχέδιο προεδρικού διατάγματος το οποίο προωθήθηκε στο τότε ΥΠΕΧΩΔΕ προς συνυπογραφή.

Το σχέδιο εκείνο προέβλεπε την αναγνώριση του δικαιώματος εκπόνηση πάσης φύσεως αρχιτεκτονικών, ειδικών αρχιτεκτονικών και στατικών μελετών συνοδευόμενων από συνοδευτικές μελέτες (υδραυλικές, τοπογραφικές κλπ). Το περιεχόμενο του σχεδίου είχε προκύψει από το συγκερασμό των προτάσεων των συμβουλίων καθηγητών των δύο τμημάτων προς το ΣΑΤΕ. Η διαδικασία έκδοσης του π.δ. διακόπηκε καθότι ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ δεν υπέγραψε το παραπάνω σχέδιο.

Η επόμενη προσπάθεια πραγματοποιήθηκε τη περίοδο 2009-2010 όπου με βάση το ανωτέρω σχέδιο, συντάχθηκε νέο το οποίο προέβλεπε επιπλέον τη λήψη άδειας ασκήσεως επαγγέλματος από ένα διευρυμένο Τ.Ε.Ε. καθώς και την θέσπιση επιπέδων τεχνικής ευθύνης, χωρίς όμως τα δύο αυτά στοιχεία να ρυθμίζονται από τη κείμενη νομοθεσία. Περαιτέρω, η αναφορά στην εκπόνηση στατικών μελετών είχε συμπληρωθεί από την ανάγκη πιστοποίησης της δυνατότητας αυτής από φορέα πιστοποίησης, ο οποίος ωστόσο δεν οριζόταν. Το σχέδιο στάλθηκε στο ΣτΕ για τον απαραίτητο νομικό έλεγχο και όπως ήταν φυσικό επιστράφηκε πίσω στο υπουργείο ως μη νόμιμο.       

Δεν έχει επιχειρηθεί έκτοτε η ρύθμιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των Μ.Α.Α.Κ., ενώ η κατάσταση περιπλέχθηκε το 2013 με την συγχώνευση των δύο τμημάτων με τα νεοσύστατα τμήματα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. και τη μετατροπή τους σε κατευθύνσεις σπουδών προχωρημένου εξαμήνου με τίτλο ‘’Μηχανικοί Μορφολογίας και Αναστήλωσης’’.

Το 2016 με αφορμή το έγγραφο του τότε Γεν. Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, με το οποίο ζητούνταν οι απόψεις των ΑΕΙ για την επαγγελματική αναγνώριση των ειδικοτήτων που εκκρεμούν, συντάχθηκαν νέες εισηγήσεις από τα οικεία τμήματα (πλέον Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. – Μορφολογίας και Αναστήλωσης). Οι εισηγήσεις, αν και με διαφορετική διατύπωση, είχαν κατ’ ουσία το ίδιο περιεχόμενο, το οποίο ταυτιζόταν σε μεγάλο βαθμό με την εισήγηση του ΣΑΤΕ 2008, ωστόσο οι επαγγελματικές δραστηριότητες σε αυτές διατυπώνονταν με τρόπο σαφή, αναλυτικό και αιτιολογούνταν με βάση το πρόγραμμα σπουδών.

Ο ΣΥ.Μ.Α.Α.Κ. αμέσως μετά την ίδρυσή του το 2012, με απόφαση του Δ.Σ. σύστησε ομάδα εργασίας η οποία ανέλαβε να μελετήσει όλα τα δεδομένα γύρω από τα επαγγελματικά δικαιώματα των μελών του και να συντάξει ένα υπόμνημα θέσεων. Η ομάδα αυτή αφού έλαβε υπόψη της τις αποφάσεις του ΣτΕ που αφορούσαν άμεσα ή έμμεσα την ειδικότητά μας, το εγκεκριμένο περιεχόμενο σπουδών των τμημάτων Α.Α.Κ. (Υ.Α. 82094/Ε5 / ΦΕΚ 1388 Β’/03-08-2007), τα πρακτικά των ΣΑΠΕ – ΣΑΤΕ του 2008 και του 2010, καθώς και κάθε άλλο σχετικό στοιχείο, συνέταξε προσχέδιο υπομνήματος με τις επαγγελματικές δραστηριότητες, το οποίο αφού τέθηκε σε πολύμηνη διαβούλευση μεταξύ των μελών του συλλόγου και κοινοποιήθηκε στα οικεία τμήματα, εγκρίθηκε ομόφωνα από τη γενική συνέλευση του 2014 και έλαβε τη μορφή επίσημου κειμένου θέσεων του φορέα μας.  Το υπόμνημα έκτοτε έχει επικαιροποιηθεί τρεις φορές, ανάλογα με τις κατά καιρούς εξελίξεις χωρίς ωστόσο να αλλάζει η ουσία των προτεινόμενων επαγγελματικών δραστηριοτήτων.

Η πλέον πρόσφατη επικαιροποίηση του παρόντος υπομνήματος έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους με αφορμή την δημοσιοποίηση του π.δ. 99/2018 με το οποίο κωδικοποιήθηκαν τα επαγγελματικά δικαιώματα των Διπλωματούχων Μηχανικών. Κρίθηκε σκόπιμη η αλλαγή της διατύπωσης της εισήγησης, προκειμένου να είναι εύκολη η αντιπαραβολή του περιεχομένου του με τα επαγγελματικά δικαιώματα των συγγενών ειδικοτήτων (Αρχιτέκτονας & Πολιτικός Μηχανικός). 

Β. Συμβούλιο της Επικρατείας

            Το 2014 ο ΣΥ.Μ.Α.Α.Κ. κατέθεσε ενώπιον του ΣτΕ αίτηση ακύρωσης της παράλειψης του υπουργείου παιδείας να ρυθμίσει τα επαγγελματικά δικαιώματα των μελών του. Στο σκεπτικό που συνόδευε την ανωτέρω αίτηση, μεταξύ άλλων, τεκμηριωνόταν το γεγονός ότι η παράλειψη της πολιτείας να ρυθμίσει τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων τους δεν πηγάζει από τη παρ. 7 του άρθρου 16 του Συντάγματος (καθότι τα Τ.Ε.Ι. πλέον είναι εκπαιδευτικοί φορείς της παρ. 5 του άρθρου 16 Συντ. και ειδικά τα τμήματα Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων που ξεκίνησαν τη λειτουργία τους μόλις το 2000) αλλά  από την εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 18 του Ν.3794/09.

            Με την απόφαση 2040/17 το ΣτΕ έκανε δεκτή την αίτηση ακύρωσης και καταδίκασε το υπουργείο παιδείας για την ανωτέρω παράλειψη. Στο σκεπτικό που συνοδεύει την απόφαση αυτή,  μεταξύ άλλων, επισημαίνεται το γεγονός ότι με την κατάργηση ανώτερων επαγγελματικών σχολών (τα Τ.Ε.Ι. μέχρι το 2001) και την ταυτόχρονη ίδρυση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ο νομοθέτης κινήθηκε εντός του πλαισίου των διατάξεων του άρθρου 16 του Συντάγματος και ως εκ τούτου η οι σχετικές ρυθμίσεις δεν αντίκεινται στο Σύνταγμα. Ωστόσο, συνεχίζει το σκεπτικό, με την πρόβλεψη ότι «ο πανεπιστημιακός και τεχνολογικός τομέας των Α.Ε.Ι. λειτουργούν συμπληρωματικά με διακριτές φυσιογνωμίες και ρόλους» σε συνδυασμό με την διατήρηση της παρ. 2 του άρθρου 25 του Ν.1404/83 σε ισχύ, η οποία προβλέπει ότι «οι σπουδές σε κάθε τμήμα Τ.Ε.Ι. καταλήγουν στην απόκτηση πτυχίου που δίνει την δυνατότητα ασκήσεως ενός επαγγέλματος», το ΣτΕ έκρινε ότι ο νομοθέτης επιθυμεί να διατηρήσει διαφορετικό καθεστώς αναφορικά με τον τρόπο επαγγελματικής αναγνώρισης των πτυχιούχων των δύο τομέων. Διότι, όπως έχει επίσης κριθεί «οι απόφοιτοι των Α.Ε.Ι. δύνανται να δραστηριοποιούνται καταρχήν σε όλο το εύρος του αντίστοιχου επαγγέλματος, διεξάγοντας όλες τις δυνατές επαγγελματικές πράξεις εκτός αν υπάρχει διαφορετική νομοθετική ρύθμιση». Στη προκειμένη όμως περίπτωση και πάντοτε, σύμφωνα με την άποψη του ΣτΕ, για τους απόφοιτους του τεχνολογικού τομέα των Α.Ε.Ι. υπάρχει διαφορετική νομοθετική ρύθμιση (άρθρο 25, Ν.1404/83, άρθρο 18, Ν.3794/09 και πρόσφατα άρθρο 46, Ν.4485/17) και ως εκ τούτου θα πρέπει τα επαγγελματικά δικαιώματά τους να ρυθμίζονται απαραιτήτως με κανονιστικές πράξεις.

Ωστόσο, ο ανωτέρω περιορισμός δεν απαγορεύει στο νομοθέτη να χορηγήσει στους απόφοιτους του τεχνολογικού τομέα των Α.Ε.Ι., το δικαίωμα να ασκούν επαγγελματικές δραστηριότητες που ασκούνται και από απόφοιτους του πανεπιστημιακού τομέα – αυτόνομα ή/και σε συνεργασία με αυτούς- «με την προϋπόθεση όμως να προσδιορίζεται, κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο, το είδος των επαγγελματικών πράξεων, τις οποίες οι ως άνω πτυχιούχοι δικαιούνται να ασκούν». Περαιτέρω δε επισημαίνεται ότι «από τα στοιχεία στα οποία στηρίζεται η έκδοση του σχετικού προεδρικού διατάγματος πρέπει να προκύπτει ότι τα κριτήρια, με βάση τα οποία γίνεται ο καθορισμός των επαγγελματικών δραστηριοτήτων των πτυχιούχων Τ.Ε.Ι. αντιστοιχούν προς τις θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις, τις οποίες έχουν πράγματι αποκτήσει και οι οποίες καθιστούς τους ανωτέρω πτυχιούχους ικανούς να ασκήσουν συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα» (ΣτΕ 678/2005 & 2040/17).

Άλλωστε, το ίδιο ισχύει πλέον και για τους Διπλωματούχους Μηχανικούς, μετά την ψήφιση του άρθρου 29 του ν.4439/16, όπου πλέον προβλέπει τη δέσμια υποχρέωση της πολιτείας να εκδώσει και για αυτούς κανονιστική πράξη που θα καθορίζει τα ε.δ. τους, υποχρέωση που εκπληρώθηκε πρόσφατα με την δημοσίευση του πδ. 99/2018.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι ο ισχυρισμός πως στους Πτυχιούχους Μηχανικούς δεν επιτρέπεται να αναγνωριστεί το δικαίωμα άσκησης επαγγελματικών δικαιωμάτων στο ανώτερο επίπεδο τεχνικής ευθύνης (όπως συμβαίνει με τους Διπλωματούχους Μηχανικούς), είναι παντελώς αβάσιμος. Η μόνη προϋπόθεση που τίθεται από τις αποφάσεις του ΣτΕ είναι οι όποιες επαγγελματικές δραστηριότητες αποδίδονται σε απόφοιτους των Τ.Ε.Ι. να περιγράφονται σαφώς και να αιτιολογούνται με βάση το περιεχόμενο σπουδών και όχι με απλή αναφορά στο γνωστικό αντικείμενο.

Επίσης, θα πρέπει η όποια ρύθμιση επιχειρηθεί, να καθορίζει με σαφήνεια, το πλαίσιο άσκησης του επαγγέλματος των Πτυχιούχων Μηχανικών (φορέας που θα τηρεί μητρώο, θα χορηγεί άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και θα διενεργεί το πειθαρχικό έλεγχο) με συγκεκριμένους κανόνες, όρους και προϋποθέσεις, ώστε να αποφευχθούν πιθανές στρεβλώσεις στο μέλλον, από κακόβουλες ενέργειες διαφόρων πλευρών.

Κλείνοντας πρέπει να επισημανθεί ότι κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι οι παρεχόμενες σπουδές μηχανικού μεταξύ των ιδρυμάτων του τεχνολογικού και του πανεπιστημιακού τομέα διαφέρουν τόσο χρονικά όσο και φυσιογνωμικά καθώς ο τεχνολογικός τομέας θεραπεύει συγκεκριμένες κατευθύνσεις κάθε επιστήμης μηχανικού σε αντίθεση με το πανεπιστημιακό που επεκτείνεται σε ευρύτερες σπουδές στις παραδοσιακές ειδικοτήτες μηχανικού. Οι διαφοροποιήσεις αυτές είναι υπαρκτές και πρέπει να αποτυπώνονται στο πλήθος των επαγγελματικών δραστηριοτήτων της κάθε πλευράς και όχι με αδικαιολόγητους περιορισμούς σε αυτές.

Αυτό επιχειρεί να καταδείξει και να πετύχει το παρόν υπόμνημα. Άλλωστε μία απλή σύγκριση των προτεινόμενων ε.δ. με τα αντίστοιχα των Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, που είναι η συγγενής ειδικότητα, αρκεί για να διαπιστώσει κανείς ότι αποτελούν μόλις το 1/3 των δραστηριοτήτων των τελευταίων, όπως αυτές καθορίστηκαν στο άρθρο 4 του π.δ. 99/2018.

Για το Δ.Σ. του ΣΥ.Μ.Α.Α.Κ.